Hillegom haalt Zanderij en Pastoorslaan-Zuid als bouwlocaties uit toekomstplan Bollenstreek

Hillegom – Wie in Hillegom aan de bollen komt, kan rekenen op een felle discussie. Dat bleek donderdagavond tijdens de gemeenteraadsvergadering, waar het ‘Programma Landelijk Gebied Duurzame Greenport Duin- en Bollenstreek (LGDG)’ op tafel lag. Een plan dat richting moet geven aan de toekomst van de streek, maar vooral veel emoties losmaakt.

“Dit proces heeft veel losgemaakt: tientallen zienswijzen, stevige meningen en veel betrokkenheid”, stelde Frank Evers (BBH) aan het begin van de vergadering.

Een toekomstplan dat schuurt. Het LGDG schetst de koers voor de komende jaren: waar mag in de Bollenstreek gebouwd worden, waar komt ruimte voor natuur, recreatie en bedrijvigheid? Voor Hillegom zijn die keuzes allesbehalve eenvoudig.

De woningnood is groot, er is een groot tekort en binnenstedelijke bouwlocaties zijn schaars. Daardoor komt er onvermijdelijk druk te staan op de randen van het dorp. En precies daar, op de vruchtbare bollengrond die Hillegom haar identiteit geeft, wringt het.

Het grote pijnpunt in dit omvangrijke dossier draait om de vraag wat zwaarder weegt: de woningnood of het behoud van de geliefde bollengrond. Die grond vertegenwoordigt niet alleen een grote economische waarde, de bloembollen die er groeien zijn een belangrijk exportproduct, maar ook een onmiskenbare culturele waarde. De streek ontleent er haar identiteit aan: het kleurrijke landschap dat jaarlijks duizenden bezoekers trekt.

Zanderij en Pastoorslaan-Zuid in de vuurlinie

In het LGDG zijn de Zanderij en Pastoorslaan-Zuid aangewezen als zoekgebieden voor woningbouw. Dat betekent dat ze onderzocht kunnen worden op geschiktheid voor de bouw van woningen. Maar beide gebieden liggen op eersteklas bollengrond, grond die niet alleen economisch waardevol is, maar ook diep verweven met de cultuur en het landschap van de streek.

“De Zanderij is geen geschikte plek”, benadrukte Evers (BBH). “De cultuurhistorische waarde is te groot. De woningnood is hoog, maar die mag niet ten koste gaan van wat onze streek uniek maakt”. Hij verwoordde een sentiment dat door meerdere partijen in de raad wordt gedeeld. En Igor Buijck van de VVD sloot zich daarbij aan, hij noemde de Zanderij en Pastoorslaan-Zuid “onbespreekbaar” als woningbouwlocaties.

Hans Cornet (Hart voor Hillegom) noemde de bollenvelden “de dragers van onze identiteit”. “Geen bouwlocaties, maar levend cultuurerfgoed”, zei hij. “Plekken waar natuur, toerisme en economie elkaar versterken”. Cornet ziet liever dat de gebieden worden opengesteld voor duurzaam toerisme, met wandelroutes die bezoekers vanaf het station direct de bollenvelden in leiden.

Amendementenregen in de raad

Dat de kwestie gevoelig ligt, bleek ook uit de stortvloed aan voorstellen: maar liefst zeven amendementen werden ingediend.

Het meest besproken amendement kwam van BBH en Bloeiend Hillegom. Zij wilden de Zanderij en Pastoorslaan-Zuid schrappen als zoeklocaties voor woningbouw en in plaats daarvan kijken naar het gebied Pastoorslaan 30 tot 22 en het achterliggende terrein. “Hillegom wil bouwen, maar doet dit zorgvuldig”, zei Evers daarover. Robbert Janssen noemde het amendement “de kers op de taart” en “Een kans om rust terug te brengen en het open gebied te behouden”.

Ook Cornet diende een amendement in. Hij wil dat de voorkeurlocaties voor woningbouw volledig laten verdwijnen uit het ontwerp van het Programma Landelijk Gebied Duurzame Greenport Duin- en Bollenstreek (LGDG).

Andere amendementen gingen over het zoeken naar alternatieve bedrijventerreinen, het aanpassen van de emissiedoelstelling (“streven naar emissieloos telen” in plaats van “volledig emissieloos in 2030”), en het juridisch vastleggen van bollengrond zodat deze niet kan worden omgezet in bouwgrond. Alle partijen steunden bovendien een gezamenlijk amendement om te kijken naar nieuwe financieringsbronnen voor het herstructureringsfonds, omdat de huidige afdrachten de bouw van betaalbare woningen bemoeilijken.

Woningbouw noodzaak

Partijen zoals CDA, D66 en GroenLinks toonden zich overwegend positief over het voorliggende plan. Ook zij plaatsten kanttekeningen, onder meer over de locatie van het bedrijventerrein, het aandeel betaalbare woningen en de samenhang met de omgevingsvisie van Hillegom. Toch lieten deze partijen zich minder kritisch uit over de Zanderij en Pastoorslaan-Zuid als zoeklocaties in het plan.

“Het is een toekomstgericht plan en een document dat ambitie ademt”, aldus Rory Semrek van D66. “We moeten bouwen voor hen die het het hardst nodig hebben”, benadrukte Hilde de Hoog-Ferwerda van GroenLinks.

Wethouder Hoekstra: “We zijn op zoek”

Wethouder Karin Hoekstra probeerde duidelijkheid te scheppen in het verhitte debat. “We blijven een bollendorp en willen het open gebied behouden”, benadrukte ze. Volgens Hoekstra is de omgevingsvisie leidend voor het programma en moeten de plannen vooral in dat licht worden gezien. Ze maakte een belangrijk onderscheid: “Het gaat niet om zoeklocaties, maar om zoekgebieden. Dat is écht een verschil. Een zoeklocatie klinkt alsof er al gebouwd gaat worden, maar bij een zoekgebied zijn we nog aan het onderzoeken waar het eventueel zou kunnen. We zijn nog op zoek”.

In totaal wil het college vijf gebieden nader onder de loep nemen: de Zanderij, Pastoorslaan-Zuid, de Beeklaan, het gebied tussen Spoor en Vaart en Van Waveren. In dat onderzoek, dat samen met de provincie wordt uitgevoerd mag de raad zelf bepalen welke criteria daarbij worden gehanteerd. Hoekstra wees erop dat er nog nooit objectief onderzoek is gedaan naar de cultuurhistorische waarde van de bollenvelden. Volgens haar is het dan ook onverstandig om gebieden nu al uit te sluiten.

Aan het eind van de avond kreeg het eerste amendement, ingediend door BBH en Bloeiend Hillegom, steun van VVD, BBH en Bloeiend Hillegom en werd aangenomen. Daarmee worden de Zanderij en Pastoorslaan-Zuid geschrapt als zoeklocaties voor woningbouw. In plaats daarvan willen de partijen kijken naar het gebied tussen Pastoorslaan 30 en 22 en het achterliggende terrein.

Met de aanname van dit amendement kwamen eerdere voorstellen van Hart voor Hillegom en Bloeiend Hillegom te vervallen. Ook de overige amendementen, over streven naar emissieloos werken in de bollensector, bedrijventerreinen, het juridisch vastleggen van bollengrond en financieringsbronnen, kregen brede steun. Uiteindelijk stemde de raad in met het Programma Landelijk Gebied Duurzame Greenport Duin- en Bollenstreek, zij het met een flinke stapel wijzigingen.