Noordwijk – De provincie Zuid-Holland maakte maandag bekend om onder andere de gemeente Noordwijk te dwingen om het afgesproken aantal sociale huurwoningen te bouwen. Maar hoe werkt dat eigenlijk? Kan de provincie Zuid-Holland gemeenten zomaar dwingen om te gaan bouwen? We zetten het voor je op een rijtje in vijf vragen.
Waarom wil de provincie de gemeente nu gaan dwingen?
Wat het provinciebestuur betreft doet de gemeente Noordwijk er te lang over om plannen te maken voor de komst van sociale huurwoningen in de gemeente. De provincie onderzoekt daarom juridische stappen om de komst van die sociale huurwoningen te versnellen, de provincie overweegt daarom om de gemeente bij wijze van spreken te dwingen die woningen versneld te bouwen.
Want het aantal sociale huurwoningen is in de provincie op een aantal plekken nog niet hoog genoeg, zoals bijvoorbeeld dus Noordwijk. In het provinciale coalitieakkoord van VVD, BBB, PvdA/GroenLinks en het CDA staat juist dat het gemiddelde in de provincie op 30 procent moet komen te liggen, ook dat is een reden dat de Gedeputeerde Staten daarom een extra stap zetten.
Maar kan de provincie Zuid-Holland dat zomaar doen, gemeenten dwingen om te bouwen?
In principe kan dat dus wel, dat staat namelijk in de oude Wet Ruimtelijke Ordening en nu ook in de nieuwe Omgevingswet. De provincie heeft daarin de bevoegdheid om besluiten die in de gemeente genomen worden, in een bepaalde richting te sturen en soms zelfs te veranderen. Binnen de nieuwe Omgevingswet heeft de provincie twee stappen.
De eerste stap is een ‘proactieve aanwijzing’, dat heet nu een instructiebesluit. Daarmee geeft de provincie eigenlijk de opdracht om het beleid van een gemeente bij te sturen. In het geval van Noordwijk kwam dat tot een erg concrete opdracht: er moeten minimaal 240 sociale huurwoningen bijgebouwd worden.
Als gemeenten daar vervolgens nog steeds geen gehoor aan geven, kan de provincie zelf de touwtjes in handen krijgen door een ‘reactieve interventie’ – in de omgevingswet een reactieve interventiebevoegdheid – te nemen. Daarmee gaan ze als het ware om het college heen en gaan ze dus zelf aan de slag om een ‘concreet plan’ te maken met een publiek belang.
Hoe zit dit verhaal in Noordwijk nu eigenlijk precies?
Om te beginnen, dit verhaal speelt al langer. Noordwijk maakte lang geen plannen voor de bouw van dit soort woningen en kreeg eerder al een ‘proactieve aanwijzing’ van de provincie. Zodoende moest Noordwijk aan de slag met de bouwplannen van 240 woningen op Bronsgeest.
Van die sociale huurwoningen moesten er volgens de gemeente 110 worden gebouwd op de Bronsgeest. Een stuk grond naast de N206, de Van Berckelweg, aan de rand van Noordwijk. Dat betekent dat de gemeente voor 130 sociale huurwoningen nog een andere plek moest vinden.
Noordwijk droeg daar een aantal andere opties voor aan bij de provincie. Maar juist om die alternatieven is het nodige te doen, blijkt uit de stukken die gedeputeerde Anne Koning (GroenLinks-PvdA) stuurde naar de Statenleden.
Daarin zegt de provincie namelijk dat de bouwplannen niet nieuw zijn en dat ze al in eerdere bouwplannen stonden. Kortom, Noordwijk moet terug naar de tekentafel. Van de provincie kreeg de gemeente Noordwijk daarom opdracht om met een plan te komen voor de Bronsgeest, waarbij 240 sociale huurwoningen zijn ingetekend. Dat deed Noordwijk niet, dus wil Zuid-Holland daarom de teugels in handen nemen en zelf komen met een ‘projectbesluit’.
Hoe kijkt de gemeente Noordwijk hiernaar?
De gemeente Noordwijk gaf eerder al aan dat zij het niet eens waren met de provincie. De gemeente stapte daarom naar de Raad van State tegen de proactieve aanwijzing en verwacht binnenkort, volgens de Gedeputeerde Staten zo halverwege 2024, een uitspraak daarover.
‘De gemeente meent dat de provincie terecht onderkent dat de nood onder woningzoekenden hoog is, maar dat de manier waarop de provincie nu wil gaan handelen niet de juiste is.’ Daarnaast geeft de gemeente aan dat zij eerst op de uitspraak van de Raad van State te willen wachten. Extra uitleg wil de gemeente niet geven.
Hoe gaat het verhaal nu verder?
Wat de volgende stappen betreft wordt het half maart pas concreet. Dan gaan de Statenleden het in een commissievergadering hebben over het nemen van een ‘instructiebesluit’. Dan wil de provincie de volgende stap zetten.
Maar, daar hoort dus wel de kanttekening bij dat de gemeente zelf ook al in beroep is gegaan bij de Raad van State over de eerdere aanwijzing die ze heeft gekregen. Daar wordt de uitspraak volgens de provincie halverwege dit jaar verwacht.
Jarenlang heeft dit gemeentebestuur, willens en wetens, voorrang gegeven aan niet-sociale woningbouw. Ja, het is begrijpelijk dat er in plannen op dure stukken grond, bijvoorbeeld langs de Boulevard, geen sociale woningbouw mogelijk is, misschien zelfs niet gewenst. Maar op andere plaatsen heeft men zich toch aardig in de luren laten leggen door ingewikkelde exploitatie-berekeningen, toezeggingen van ontwikkelaars en afkopen van bouwverplichtingen. Een gemeenteraad is makkelijk zand in de ogen te strooien omdat ze, begrijpelijk, hier geen kennis en/of ervaring mee hebben, en zich laten meeslepen door bezwaarmakers / omwonenden, en vaak meer bezig is met hun eigen plekje (gezien de vele wisselingen van partij en zetel). Goed dat een provinciale overheid nu eens (na 30-40 jaar) gaat ingrijpen.
Ze willen in Noordwijk alleen maar vvd ers en lui met geld en veel kak . De gewone arbeider maakt geen kans op een huis nee als er een plan is voor huizen van twee onder een kap dan is de bouw vergunning zo geregeld . Dat CDA heeft christelijk in hun vaandel nou dus niet en social zijn ze helemaal vergeten traineren dat kunnen ze als de beste .Het is te hopen dat de provincie dit gaat winnen . Hetis toch schandalig dat gem Noordwijk een procedure begint wat denken ze wel op die Voorstraat ga je schamen .
Grond die eigendom van de gemeente is wordt vaak ingezet voor sociale woningbouw. Immers daar zitten geen afspraken met ontwikkelaars en bouwers tussen. Met de gemeentewerf hebben ze al laten zien dat ze geen interesse hebben in sociale woningen. Op eigen grond heeft de gemeente daar geen enkele sociale woning gerealiseerd. Dit geld ook voor de grond aan de Berkelweg. De ‘oude’ gemeente Noordwijk heeft van Nederland één van de laagste percentages sociale huurwoningen, namelijk 19%. Terwijl de norm 30% is. Ze willen gewoon dit niet en zullen er alles aan doen om dit tegen te houden. Zelfs hun eigen integriteit of gesprekken over herstel van het vertrouwen worden op de lange baan geschoven. Het gemeentehuis is een soort half gesloten inrichting van met zich zelf ingenomen politici met eigen belangen en geen enkele gemeenschapszin. Zij vergeten steeds één heel belangrijk ding; voor wie zij daar zitten en door wie zij worden betaald.
Dat Bronsgeest gebouwd zou kunnen worden volgens de oorspronkelijke plannen (660 woningen) lijkt mij duidelijk. Met een ‘half’ Bronsgeest wordt het gebied van karakter toch al verstedelijkt. Wel is de actie van de provincie opmerkelijk omdat diezelfde provincie eerder akkoord is gegaan met de regionaal afgestemde woningbouwplanlijst, waarin voor Bronsgeest 350 woningen staan met minimaal 30% sociaal. Het oordeel is aan de Raad van State!
Het is wenselijk om door te gaan met het nu vastgestelde bestemmingsplan Bronsgeest met 350 woningen omdat anders allerlei afspraken met ontwikkelaars wo. Stek in het gedrag komen met o.a. het vervallen van woningbouwsubsidies. Wel zou bij de opzet van dit gebied, de latere toevoeging van de rest van het oorspronkelijke deel van Bronsgeest, niet onmogelijk gemaakt moeten worden.
Alles in een keer bouwen is veel goedkoper dan Bronsgeest in twee tijdsbestekken bouwen.